4 maja 2022 Udostępnij

Szkolenie: Etyka i solidarność Finanse i zasoby

Ogólny zakres modułu szkoleniowego

"Etyczne i solidarne finanse i zasoby" to trzeci i ostatni moduł programu szkoleniowego, który koncentruje się na ekonomii społecznej i solidarnej w dobie neoliberalnej zmiany modelu gospodarczego. Odniesiono się w nim do środków finansowych wykorzystywanych przez stowarzyszenia społeczne zgodnie z zasadą etycznego finansowania.

GospodarkaSpołeczna i Solidarna (GSS) , zwana również gospodarką alternatywną, kreatywną lub opartą na współpracy, reprezentuje innowacyjny i obecnie wciągający model ekonomiczny, który przeciwstawia się utrwalonemu tradycyjnemu neoliberalnemu modelowi gospodarczemu. Obejmuje on wiele różnych organizacji pozarządowych, stowarzyszeń i spółdzielni, które nie są nastawione na zysk, ale na służenie określonym zasadom społecznym i ekologicznym. Model GSS jest odpowiedzią na niektóre z najważniejszych problemów, z jakimi boryka się nasze społeczeństwo w ostatnich dziesięcioleciach.

Przedsiębiorstwa społeczne, które działają zgodnie z wyżej wymienionymi wartościami, powinny mieć dwa konkretne cele - zrównoważony rozwój społeczny i finansowy. Mówiąc o trwałości społecznej, ma się na myśli to, że stowarzyszenie społeczne powinno działać zgodnie z wartościami GSS, właściwie służąc swoim celom społecznym i dążąc do pozostawienia następnym pokoleniom cennego dziedzictwa, którym będzie lepszy świat, w którym przyjdzie nam żyć.

Jest raczej oczywiste, że stowarzyszenia społeczne w ramach modelu GSS potrzebują także środków finansowych, które będą wspierać ich cele i promować ich trwałość w czasie. Należy również wziąć pod uwagę, że w wielu przypadkach koszty tych przedsięwzięć mogą być wyższe niż typowe koszty firmy prywatnej ze względu na inne metody produkcji lub działania oraz wykluczenie procesu "eksternalizacji kosztów", który jest stosowany w gospodarce neoliberalnej. Niektóre instrumenty finansowe stosowane w GSS mogą być podobne do tych stosowanych w tradycyjnym modelu ekonomicznym, ale istnieje pewna charakterystyczna różnica. Przedsiębiorstwa społeczne wybierają takie instrumenty finansowe, które są zgodne z ich wartościami i zasadami, co zapoczątkowuje ideę etycznych finansów.

Zasoby wykorzystywane w finansach etycznych i solidarnościowych można podzielić na finansowe (zwrotne i bezzwrotne) oraz niefinansowe. Charakterystycznym przykładem zwrotnego wsparcia finansowego są pożyczki i kredyty. Chociaż praktyka ta może wydawać się powszechna w przypadku firm prywatnych, banki zazwyczaj niechętnie oferują wsparcie finansowe organizacjom non-profit, ponieważ nie chcą ponosić ryzyka. W tym miejscu należy wspomnieć, że w ciągu ostatniej dekady sytuacja ta wydaje się zmieniać. Co ważniejsze, w niektórych krajach Unii Europejskiej istnieją banki działające w oparciu o model GSS, których szczególnym celem jest wspieranie innowacyjnych projektów spełniających kryteria ekologiczne, demokratyczne i solidarnościowe określone przez bank. W trakcie programu mieliśmy okazję przyjrzeć się od środka strukturze i zarządzaniu takiego banku, zwanego "ETICA BANK", który ma siedzibę we Włoszech.

Lista finansowych środków bezzwrotnych jest bardziej obszerna i obejmuje granty, darowizny i dotacje. Ostatnim bezzwrotnym instrumentem finansowym, z którego może korzystać przedsiębiorstwo społeczne, są składki członkowskie, które mogą być przekazywane co miesiąc lub co roku.

Największe znaczenie ma czynnik ludzki. Dlatego też zasoby niefinansowe mają wyjątkowy wkład w działalność przedsiębiorstw społecznych i mogą przybierać różne formy, takie jak wiedza, którą oferują eksperci i którą czasami łatwiej jest znaleźć, praca wolontariacka zwykłych ludzi, którzy czują się zaangażowani w sprawę społeczną oraz otwarte zasoby (Wikipedia, inne ogólnodostępne platformy internetowe itp.).

Dwie niezwykle innowacyjne i dość skuteczne metody pozyskiwania zasobów niefinansowych na potrzeby finansowania etycznego i solidarnego, stosowane na poziomie lokalnym, to wprowadzenie lokalnego systemu wymiany z emisją lokalnej waluty oraz utworzenie banku czasu. Pierwsza praktyka polega na wyemitowaniu lokalnej waluty, która jest używana do codziennych transakcji w danym regionie i która powinna być reinwestowana również w tym regionie. Innowacyjnym pomysłem na poziomie lokalnym są również Banki Czasu. Zgodnie z tą praktyką każda osoba oferuje i rejestruje w Banku Czasu Pracy godziny pracy, które jest w stanie zaoferować, biorąc pod uwagę swoje możliwości.

Aby dokładnie zrozumieć, jak trudno jest prowadzić stowarzyszenie społeczne, które równolegle służy realizacji misji społecznej, mieliśmy szansę stworzyć i zaprezentować własne stowarzyszenie społeczne. Podzieleni na dwa zespoły, stworzyliśmy dwa różne projekty. Pierwszy z nich, zatytułowany "On life- Reconnecting people", koncentrował się na zwiększaniu świadomości na temat wpływu nadmiernego korzystania z mediów społecznościowych na zdrowie psychiczne i jakość życia nastolatków. Drugi projekt dotyczył potrzeby zapewnienia powszechnego dostępu do edukacji w Bułgarii, biorąc pod uwagę fakt, że z powodu ubóstwa wiele dzieci w szkołach średnich nie ma pieniędzy na zakup potrzebnych książek. W obu projektach skupiono się na środkach finansowych, które należy wykorzystać, i wyciągnięto dwa wnioski. Instrumenty finansowe, które zostaną wykorzystane, powinny być zgodne z etycznym kontekstem pomysłu, a także z tym, że należy wykorzystać więcej niż dwa różne zasoby. Mieszanie zasobów gwarantuje, w pewnym stopniu, finansową trwałość projektu.

Moduł 3 zaoferował wszystkim uczestnikom nowe spojrzenie na innowacyjny model ekonomiczny oraz możliwość wymiany cennych pomysłów, opinii i wiedzy. Współpraca między ludźmi z różnych krajów i kultur była najlepszym przykładem tego, jak członkowie naszego społeczeństwa mogą ze sobą współpracować, aby odpowiedzieć na potrzeby i wyzwaniaXXI wieku jako obywatele Unii Europejskiej i obywatele świata.